Özgürlüğün ve Devletin İnce Dengesi: "Dar Koridor"

Daron Acemoğlu ve James A. Robinson'un birlikte kaleme aldığı Dar Koridor, devletin gücü ile bireysel özgürlük arasındaki hassas dengeyi ele alıyor. Kitap, ne tamamen kontrolsüz bir toplumun ne de aşırı güçlü bir devletin özgürlük için uygun bir ortam yaratamayacağını savunuyor. Bu dengeyi yakalayabilen toplumlar “dar koridor”a girebiliyor ve sürdürülebilir özgürlüğü sağlayabiliyor.

Kitapta, tarih boyunca farklı toplumların bu koridorda nasıl ilerlediği veya nasıl başarısız olduğu üzerine pek çok örnek veriliyor. Çin’in güçlü ama bireysel özgürlüğü kısıtlayan devlet modeli, Somali gibi merkezi bir otoriteden yoksun ülkelerin yaşadığı kaos, İsviçre ve ABD gibi daha dengeli özgürlük yapıları karşılaştırmalı olarak anlatılıyor. Acemoğlu ve Robinson, özgürlüğün sürdürülebilir olması için sadece güçlü kurumların değil, halkın da bu dengeyi koruma konusunda bilinçli olması gerektiğini vurguluyor.

Kitabı okurken, Türkiye’nin mevcut siyasi ve toplumsal yapısını da değerlendirmeden edemedim. Özellikle devletin gücü ile bireyin hakları arasındaki çekişme, Dar Koridor'da anlatılan pek çok örnekle benzerlik taşıyor. Kitap, yalnızca akademik veya ekonomik bir okuma değil, aynı zamanda içinde yaşadığımız dünyaya farklı bir pencereden bakmamızı sağlayan bir rehber niteliğinde.

Eğer toplumların nasıl yönetildiğine, devletlerin bireysel haklarla nasıl bir denge kurması gerektiğine dair kapsamlı bir bakış açısı kazanmak istiyorsanız, Dar Koridor kesinlikle okunması gereken bir eser.

~D